غلبه بر اختلال ADHD کودکان با نقاشی و گل بازی

متخصصان روان‌شناسی کودکان در یک پژوهش جالب، موفق شده‌اند با استفاده از نقاشی و گل بازی، میزان تاب‌آوری را در کودکان دچار اختلال نقص توجه/بیش فعالی بهبود ببخشند و از این طریق، بیماری آنان را کنترل نمایند.

به گزارش ایسنا، اختلال ADHD یا نارسایی توجه/بیش فعالی، شایع‌ترین اختلال عصبی تحولی دوران کودکی است که نه‌ تنها کارکرد فرد در جنبه‌های مختلف زندگی، بلکه وضعیت خانواده و افراد جامعه را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در پنجمین راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی، میزان شیوع این اختلال برای بزرگسالان، ۲.۵ درصد و برای کودکان پنج درصد گزارش شده است. اگر این اختلال در کودکان به‌ درستی تشخیص داده نشده و درمان نشود، نتیجه آن، بزرگسالانی خواهد بود که در معرض خطرات مختلفی چون ضعف عملکرد تحصیلی، شکست‌های شغلی، پرخاشگری مشکل در روابط بین فردی و دیگر اختلالات روان‌شناختی مانند سوء مصرف الکل و مواد مخدر، افسردگی و اضطراب خواهند بود.

یکی از مشکلات کودکان دارای اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی بنا بر گفته‌های متخصصان، ناتوانی در ایجاد ارتباط مناسب و رضایت‌بخش با اطرافیان به‌خصوص با والدین است. هرچند به‌طور قطع نمی‌توان مشخص کرد که در ایجاد تعارض بین والدین و فرزندان چه کسی بیشترین تأثیر را دارد، اما می‌توان گفت که عدم آگاهی کافی والدین و فرزندان از مهارت‌های ارتباطی و نداشتن مهارت در حل مسائل، باعث بروز سازش نایافتگی‌ها و تعارضات می‌شود. بر این اساس، تاب‌آوری در کودکان دارای اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی از اهمیت و تأثیر بسزایی برخوردار است. به‌ طور کلی، تاب‌آوری، یکی از موضوعات مطالعه شده توسط روانشناسی مثبت نگر است و کارکرد مثبت زندگی را افزایش می‌دهد.

در رابطه با این موضوع و اهمیتی که دارد، پژوهشگرانی از دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز، تحقیقی را انجام داده‌اند که در آن سعی شده است با روشی جالب، میزان تاب‌آوری کودکانی که دچار اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی هستند، افزایش یابد. در این راستا، این محققان از نقاشی و گل بازی استفاده کرده‌اند.

این تحقیق بر روی گروهی از کودکان هشت تا ۱۱ ساله دچار اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی که از مراکز درمانی شهر تهران خدمات دریافت می‌کردند، انجام شده است. محققان، مداخلات نقاشی درمانی، گل بازی و روش تلفیقی هر دو مورد بالا با هم را برای هر کودک و مادرش طبق برنامه بازی‌درمانی کودک محور به‌ صورت دو جلسه(یک‌ساعته) در هفته و به مدت دو ماه اجرا نموده و سپس میزان تاب‌آوری آن‌ها را بررسی کردند.

نتایج نشان داد که مداخلات نقاشی درمانی و روش تلفیقی(روش تلفیق هر دو روش نقاشی درمانی و گل بازی با هم) می‌توانند به شکلی مؤثر سبب افزایش تاب‌آوری کودکان با اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی شوند.

در این پژوهش، محققان با توجه به اهمیت رابطه والد-کودک، مادران را به فنون بازی‌درمانی کودک محور تجهیز کردند تا ارتباط مثبتی با کودکان خود ایجاد کنند و در واقع از این طریق، تعارضات درونی مادران نیز کمتر شد تا با موقعیت‌های دشوار و تنش آور و رفتار سازش نایافته فرزندان خود، بهتر برخورد کنند.

محمد مظفری، استادیار گروه روانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز و همکارانش در این خصوص می‌گویند: «در این پژوهش از ابزارهای هنر درمانی شامل نقاشی درمانی و گل بازی به سبب سهولت ترکیب آن‌ها با اصول تعاملات والد کودک استفاده شد. کودکان با استفاده از نقاشی آزادانه درباره افکار و احساسات سرکوب‌شده خود، بدون تهدید واکنش مادر صحبت کرده و به‌طور خلاقانه با تغییر در مسائل، به احساس تسلط بر مشکلات رسیدند».

آنها می‌افزایند: «در واقع این فرآیند خلاق به کودکان کمک کرد که مهارت‌های بین فردی خود را گسترش داده و رفتار خویش را مدیریت کرده و به بینش در حل مسائل دست یابند. کودکان با فرافکنی زندگی درونشان به نقاشی توانستند بر هیجانات خود غلبه کرده و برای حل مشکلات خود منعطف‌تر فکر کنند و این موضوع سبب پویایی شخصیت آنها شده و در نهایت هدف است این پژوهش که همانا ارتقای تاب‌آوری بود محقق گردید».

اما ارتقای تاب‌آوری زمانی افزایش بیشتری داشت که نقاشی درمانی به همراه گل بازی به شرکت‌کنندگان ارائه شد. به گفته مظفری و همکارانش، «کودکان در حین کار با گل به احساس آرامش رسیده و فشارهای عصبی آنان کاهش یافت. درواقع، در هنگام کار با گل، کودک دامنه وسیعی از احساسات خود را نشان می‌داد، چون حالت شکل‌پذیری گل بالاست و آنان توانستند بدون استرس از نتایج منفی، با پرخاشگری با گل درگیر شوند و پس‌خوراند دریافت کنند».

بر این اساس، کودکان در هنگام کار کردن با چنین مواد ابتدایی، نیازهای واپس زده قبلی خود را جبران کرده و به خاطرات و اندیشه‌های خود عینیت داده و بیش‌ازپیش درصدد افزایش تاب‌آوری خود برآمدند.

گفتنی است این یافته‌های جالب‌توجه که می‌توانند راهنمای مناسبی برای والدین و متخصصان باشند، در فصل‌نامه «سلامت روان کودک،‌ دوره ۸، شماره ۴، ۱۴۰۰» دارای رتبه علمی - پژوهشی از کمسیون نشریات علوم پزشکی کشور منتشر شده‌اند.

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: کودک نقاشي اختلال کم توجهی بیش فعالی اختلال نارسایی توجه بیش فعالی نقاشی درمانی گل بازی تاب آوری

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۶۵۱۷۱۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

چالش‌های درمانی تومورهای مغزی کودکان در ایران/ متأسفانه هنوز از رادیوتراپی با دوز اشعه‌دهی بالا استفاده می‌کنیم!

بهار معینی، درباره کنگره دو سالانه بین‌المللی انکولوژی کودکان (یادبود پروفسور پروانه وثوق) که در اردیبهشت سال جاری برگزار می‌شود، گفت: این دوره نخستین کنگره نوروانکولوژی کودکان در ایران است. البته پیش از این کنگره‌های بین‌المللی انکولوژی کودکان در ایران برگزار شده بود اما امسال به صورت ویژه به رویکرد چند تخصصی در تومورهای مغزی کودکان پرداخته شده و چالش‌های این روش درمان بررسی می‌شود.

وی افزود: در سخنرانی ام بر چالش‌های درمانی تومورهای ژرم سل بر موارد تجربی خود در میان کودکان تحت درمان در بیمارستان محک، متمرکز خواهم بود. تومور ژرم سل مغزی در اطفال بعد از تومورهای مدولوبلاستوما و اپاندیموم شیوع کمتری دارد؛ اما دلیل اهمیت بررسی آن، شناسایی انواع چالش در مسیر درمان‌هایی است که این نوع از تومور مغزی برای کودکان ایجاد می‌کند.

این رادیوانکولوژیست ادامه داد: برنامه‌های درمانی تومورهای ژرم سل مغزی اکنون در دنیا به‌روز شده و شیوه‌های درمانی آن تغییرات بسیاری کرده است. در روش‌های جدید تا جای ممکن استفاده از رادیوتراپی برای درمان محدود شده است چون پیش از این درمان رادیوتراپی به صورت کامل بر کودکان مبتلا به تومور ژرم سل انجام می‌شد و حتی درمان ستون فقرات همزمان با درمان تومور مغزی در کودکان انجام می‌گرفت اما امروزه به دلیل عوارض این شیوه درمانی، برنامه درمانی تغییر کرده است.

به گفته معینی، در برنامه درمانی جدیدِ تومورهای ژرم سل مغزی کودکان، از روش شیمی‌درمانی خاصی برای بیماران استفاده می‌شود و بر اساس پاسخ درمانی دریافت شده، رادیوتراپی حذف و بر درمان مغز تمرکز می‌شود. پیش از این باید همه بطن‌های مغزی درمان می‌شد، اما امروزه حتی میزان اشعه‌دهی بر بطن‌های مغز محدود شده است.

وی گفت: تومورهای ژرم سل در بخش پینه‌آل و سوبریال مغزی قرار دارند و استفاده از رادیوتراپی در درمان آن ها، عوارض جانبی بر هورمون‌های رشد کودک به جای خواهد گذاشت. از سوی دیگر برخی از کودکان مبتلا به تومورهای ژرم سل در اوایل نوجوانی هستند و به همین دلیل ممکن است دچار اختلال در روند رشد خود شوند.

معینی ادامه داد: همچنین اگر دوز استفاده از اشعه‌دهی در روش درمانی رادیوتراپی برای درمان تومورهای مغزی کودکان از میزان مشخصی بیشتر شود، موجب کاهش هوش کودک می‌شود. بنابراین تا جای ممکن تلاش می‌شود عوارض درمانی شیمی‌درمانی و رادیوتراپی محدود شود.

این رادیوانکولوژیست یادآور شد: متأسفانه بیشتر مراکز درمانی در ایران هنوز از رادیوتراپی با دوز اشعه‌دهی بالا استفاده می‌کنند در حالی که از این روش درمانی به ویژه در کشور کانادا و بیمارستان‌هایی مانند سیک‌کیدز، دیگر استفاده نمی‌شود. متخصصانی مانند دکتر اوته بارتلز از کشور کانادا، سال‌ها است بر درمان تومورهای ژرم سل تحقیق می‌کنند و در این دوره از کنگره دو سالانه بین‌المللی انکولوژی کودکان حضور دارند و درباره چالش‌های درمانی تومورهای مغزی کودکان سخنرانی می‌کنند.

معینی با بیان اینکه رویکرد چند تخصصی به تومورهای مغزی کودکان موجب به‌روز شدن دانش همه متخصصان مربوطه در درمان می‌شود گفت: پیش از این ممکن بود هر یک از متخصصان در درمان تومورهای مغزی کودکان از یک برنامه‌ درمانی متفاوت استفاده کنند، اما طی جلسات چند تخصصی تمامی اطلاعات متخصصان در درمان به صورت یکپارچه به‌روز می‌شود. بنابراین در این دوره از کنگره انکولوژی کودکان با توجه به برگزاری جلسات چند تخصصی بین همه متخصصان، می‌توان از داده‌های مشترک تجربی برای انتقال دانش و به روزرسانی اطلاعات استفاده کرد.

منبع: خبرگزاری مهر